Dag 9: naar Kristiansand

Had de wekker gezet om 6u, maar om 5u40 klaarwakker. Redelijk geslapen in mijn tentje, paar keer wakker, beetje koud, maar niet té. In 50 minuten klaar met alles. Helaas toch nog een buitje dus tent nat ingepakt. In vliegende vaart de Ekeberg afgefietst naar het station. Koffie en kaneelbroodje (ik ga ze missen) en om 7u25 vertrekt de trein naar Kristiansand. Route grotendeels door een gebied met bossen en meren, moerasgebiedjes, rivieren en soms een huis of een dorp. De spoorlijn loopt hier itt gister vaak niet langs een weg. Je zou zeggen dat een eland hier te zien moet zijn, maar helaas.

Aankomst Kristiansand om 11u50. Vanaf het station is de grote veerboot van Holland-Norway Lines al te zien. Ik ga eerst daar inchecken en kan mijn grote rugzak bij de balie achterlaten. Dan op de fiets een rondje sightseeing. Eerst naar het eilandje net ten Z van de haven, Odderøya. Het is groen met enkele verspreide gebouwen waarin, lijkt het, vooral kunstenaars huizen. Er zijn oa enkele galerieën. Ook wat bunkers en bovenop een monument voor gevallenen in WO2. Aan het begin van het eilandje is een leuk stukje met houten huisjes, bruggetjes en kleine winkels en restaurants. Ik haal een 'fishcake', een soort hamburger van vis. Ik had ze gister al in de supermarkt zien liggen, blijkbaar is het een Noors iets. Ik vind het lekker. Op het hoogste punt van het eilandje ga ik even lekker in de zon lunchen met de resterende platbroodjes en wat van de bruine kaas die ik gister heb gekocht. Genieten!

Dan nog een stukje door het centrum. Er is een bijeenkomst van oude (Amerikaanse) auto's waar veel mensen op af zijn gekomen. Ik ben meer geïnteresseerd in de 4 knobbelzwanen die ernaast in een parkje lopen. Ze hebben om hun poot een zwarte kleurring met een witte inscriptie die ik makkelijk kan aflezen. Ik meld ze via email bij de ringer, het is een Noors project. Verder door het centrum, dat bestaat uit allemaal rechte straten die haaks op elkaar lopen, net als ze in Noord-Amerika veel hebben. Er staan vooral witte houten huizen en er is een mooie kerk. Het doet prettig aan allemaal.

Terug bij de haven een tijdje wachten tot de boot vertrekt. Voetpassagiers moeten via het autodek naar binnen, dat is anders dan ik van eerdere grote overtochten gewend ben; mogelijk is dat alleen deze keer omdat de boot vlak voor vertrek even van zijn plek moest. Ik had daarover zelfs een mailtje gekregen, de organisatie houdt je goed op de hoogte.

Eerst naar mijn hut: een 2-persoons binnenhut voor mezelf. Twee keer zo groot als de slaapcoupé in de trein :-). Dan naar buiten, we zijn al vertrokken. Er staat een straffe wind. Behalve wat grote mantelmeeuwen nog geen vogels op zee. Later vanuit een restaurant (salade en koffie) zie ik nog wel een Jan-van-Gent en wat Noordse stormvogels. Beide soorten die je alleen op open zee ziet, leuk! Er is geen internet (geen zin om voor wifi te betalen en geen 4G), dus genoeg tijd voor andere dingen. Oa dit verhaal. In mijn hut nog even wat tv gekeken en vandaag eindelijk een keer voor 23u gaan slapen.

Dag 8: naar Oslo

Redelijk geslapen in de wiebelende trein. Om half 7 schrik ik wakker als de trein een tijdje stil staat. Hoe lang al? Zijn we er al? Ik heb me ooit eens verslapen in een nachttrein in Frankrijk en ben toen in recordtempo gepakt en uitgestapt. Op het verkeerde station... Die angst zit er blijkbaar nog steeds in... Gelukkig heb ik nu een telefoon met kaart, dus ik zie dat we nog niet in Trondheim zijn. Kan rustig aan doen. Ruim een half uur later arriveert de trein in de regen in Trondheim. Ik heb een uurtje de tijd, maar verder dan een snelle blik op de stad ga ik niet, te nat. Koffie en kaneelbroodje op het station dan maar. Om 8u19 vertrekt de trein naar Oslo waarin ik een zitplaats heb gereserveerd.

Lange rit, de trein komt net na 15u aan. Onderweg weer mooie uitzichten en hoogtepunten. Ook letterlijk, we komen over een pas van ongeveer 1030m.

In Oslo even gewacht tot een bui voorbij is en dan op de fiets naar de camping. Het is maar 4,5 km, maar ik had even geen rekening gehouden met hellingen. De camping ligt bovenop de Ekeberg, ruim 150m stijgen! Mijn vouwfiets is normaliter een fijne fiets, ook voor lange afstanden, maar helaas doet de 1e versnelling (van de 3) het niet, dus ik kom heel langzaam vooruit. Gelukkig is mijn conditie goed. Het is een grote camping met veel campers en een groot tentenveld. Wel duur vind ik, €38 voor 1 persoon met fiets en tent. In het begin van een volgende bui zet ik de tent op. Handig is dat ik hem meteen na het uitvouwen over de spullen kan leggen en daarna de stokken erin doen. De spullen kan ik vervolgens ónder de tent in de binnentent leggen en dan de haringen vastzetten. Zo blijft alles mooi droog (behalve mijn rug). Hij staat snel en ik wacht binnen de stevige bui maar even af.

Tussen twee buien door fiets ik terug naar het centrum, gaat minstens 2x zo snel, lekker heuvel af racen. Rustig wat rondgelopen en gefietst, boodschappen gedaan, gegeten bij een veganistisch restaurant (Nordvegan), diverse hoosbuien voorbij zien komen, langs het paleis, het stadhuis (bijzonder gebouw!), de haven en het uitgaansgebied. Het is modern in het verbruik vrij druk, maar daarbuiten rustig. Eerste indruk is prettig. Wil hier nog wel eens wat langer heen. Helaas na wat zon toch weer langduriger regen als ik terug ga naar de camping. Ik kies nu een route via het park dat op het steile deel van de Ekeberg ligt. Enigszins droog onder de bomen en korter, maar wel steiler, dus lopen. Kom oa langs een bijzonder audiovisueel kunstwerk.

Op de camping meteen douchen, alle inspanningszweet er even afspoelen. Daarna meteen in bed; het lichte luchtbedje (van de Lidl, goeie koop!) en de slaapzak liggen best goed. Ik heb er tijdens een fietsvakantie een paar jaar geleden twee weken zonder problemen op geslapen. Nu komt het goed van pas dat ik deze spullen nog heb. Rond 23u ogen dicht, morgen weer vroeg op (6u).

Dag 7: bus en trein naar het zuiden (in mijn eentje)

5u30 op, we gaan het huis van onze kennissen niet meer in vanwege de honden die dan gaan blaffen. Laatste spullen in de rugzak en tentje aan de zijkant vastgemaakt. Dan 38 km rijden naar de haven. Fijn dat Corine me zo vroeg wil brengen. Route gaat oa door tunnels onder de stad die zelfs rotondes onder de grond hebben, een soort metrostelsel maar dan voor auto's. Bijzonder.

Mooi op tijd bij de haven (half 7), kaartje gekocht en in de rij in de vertrekhal voor de express boot naar Harstad. 10 voor 7 wordt omgeroepen dat de boot niet gaat... Dat betekent dat mijn geplande reis met boot en bus naar Fauske (waar ik op de nachttrein stap) niet gaat lukken. Gelukkig had ik thuis al een alternatief bekeken: volledig met de bus, via Narvik. Vertrek om 10u30. Corine gaat terug naar de kennissen en ik wacht in de terminal tot 9u tot de klantenservice bereikbaar is. Gelukkig is een refund gemakkelijk omdat ik het kaartje via de app van de vervoersmaatschappij heb gekocht. Dan even de stad in op de vouwfiets. Heb ik die tenminste niet voor niets de hele reis meegesleept. Er is nog niet veel open, maar gelukkig wel een plek waar ik koffie en een kardemombolus kan krijgen. En vast een broodje zalm voor in de bus.

Vanaf dan gaat de reis voorspoedig. Prima bussen in noord Noorwegen, met stroom en wifi en ze rijden volgens planning. Rugzak en vouwfiets gaan onderin. Geweldige route langs fjorden en besneeuwde bergen. Ik kijk veel naar buiten en volg de route op de kaart. Van 14-16u heb ik een stop in Narvik. Het is weer stralend weer, ik ga een rondje fietsen (met mijn rugzak op mijn rug, die is niet al te zwaar). Langs het fjord, uitzicht op een grote brug. Pittige hellingen die ik deels moet lopen omdat ik dit met drie versnellingen en een rugzak niet red. Maar de uitzichten zijn mooi. Op de terugweg een ijsje en dan de volgende bus, rechtstreeks naar Fauske. Halverwege een leuke onderbreking waar de bus op een veerboot gaat en je 25 minuten de tijd hebt om wat rond te lopen. In de kiosk aan boord wat wafels gekocht. Ik kreeg de vraag of ik er jam bij wilde of 'bruine kaas'. Ja, die laatste graag! Ik ben volgens mij de enige die ik ken die deze zoete kaas lekker vindt. Ga morgen nog maar een heel stuk kopen denk ik.

Iets na 21u in Fauske waar de nachttrein naar Trondheim om 22u vertrekt. Ik maak daar nog even een kleine wandeling om de benen weer wat te strekken. In de trein mijn gereserveerde slaapcoupé opgezocht die ik met niemand blijk te hoeven delen. Prima! Kost wat, heb je ook wat. In de restauratie een bakje yoghurt gehaald, nog een tijdje naar buiten gekeken, bewust de poolcirkel weer overgestoken, het verhaal van gister afgeschreven en geplaatst en rond middernacht in bed. Het was een lange dag met heel wat kilometers. Morgen nog een reisdag.

Dag 6: land 6, Noorwegen - noordelijkste punt

8u op (9u in Finland). Rustig het boeltje weer inpakken. Afwasje doen met zelf gekookt water. Bij vertrek van de camping zien we het grote gebouw waar keuken, afwasplek, douches en sauna zijn... We vonden het al wat raar dat er alleen maar wc's en een wastafel waren .

Kmstand bij vertrek 335056. Veel gestopt onderweg. Voor kruiend ijs, voor vogeltjes, voor snelstromende beekjes, voor een stukje wad aan het eind van een fjord, voor een file ivm wegwerkzaamheden en voor nog meer vogeltjes. En nog meer vogeltjes. De totaalstand aan het eind van deze laatste gezamenlijke dag is 95 soorten. Waarvan er 4 zeer waarschijnlijk nieuw zijn voor mij (parelduiker, kuifduiker, witstuit barmsijs, grote zeeëend), 11 soorten heb ik zelden gezien en de rest zijn soorten die ik met enige regelmaat of vaak zie. Maar voor enkele daarvan geldt dat ik ze normaal als wintergast zie en ze nu voor het eerst heb horen zingen of in hun broedhabitat heb gezien (keep, koperwiek, kramsvogel, wilde zwaan, brilduiker).

Om 15u zijn we op de camping in Tromsø. Die blijkt vol... Nou ja zeg. Gelukkig is er in Scandinavië altijd de mogelijkheid om wild te kamperen of op een parkeerplaats te gaan staan en we hebben vanavond bij oude kennissen afgesproken om te eten, dus we maken ons geen zorgen. We rijden eerst even naar de bus-boot terminal om te kijken waar morgen mijn boot vertrekt. Daarna naar het zuidelijkste puntje van het eiland voor een bezoek aan een universiteitsgebouw waar Inger werkt, een Noorse die 30 jaar geleden een master in Groningen deed. Ik heb toendertijd een maand op haar hond gepast. We hebben daarna slechts sporadisch contact gehad, maar het is logisch om haar op te zoeken nu we in Tromsø zijn. Leuk om elkaar weer te zien! Hebben een uurtje bijgepraat over onze levens en genoten van het uitzicht over de fjord en omringende eilanden.

Dan verder naar de volgende afspraak, ook met mede-biologen van 30 jaar geleden, Nederlanders. Zij hebben een huis gebouwd aan de noordkant van het eiland ten NW van Tromsø. Dit wordt voor mij het noordelijkste punt van de reis (Corine gaat volgende week nog een stuk noordelijker, naar Spitsbergen). We ontmoeten hun 2 jonge dochters en hun 2 honden en kunnen mee-eten. Fijn! We hebben veel gespreksstof en houden het vol tot een uur of 11.

Slapen doen we vannacht toch maar bij hen voor huis in plaats van op een parkeerplaats dichter bij de stad. Dan kunnen we nog even naar een gewone wc en zo warm mogelijk het bed in. Het regent inmiddels en het is weer vrij koud. Maar met alle gordijnen dicht en de vermoeidheid van de reis, de indrukken en het vele praten de afgelopen uren, vallen we snel in slaap.

Kmstand einde 335265: 209 km gereden.

Dag 5: land 5, Finland

Half 8 wakker, buiten staat de zon alweer hoog. Zonde om in bed te blijven liggen. De voorspelling is dat het vanmiddag gaat regenen. Er komt inderdaad al snel wat bewolking. Ontbijt, afwas, opruimen. Nog even bij de waterval kijken, kramsvogel nest fotografen en camping betalen (receptie was gister niet meer open, nu al wel). Om 10u50 vertrokken, Corine rijdt. Kmstand bij vertrek 334697.

Route gaat eerst een stuk langs de Kalixälven rivier met een stukje verderop nog een mooie waterval. Dan een stuk via kleinere wegen. Het landschap verandert, de bomen worden lager en er zijn veel drassige gebieden en meertjes. Ik vind het erg mooi, zou hier best langer willen blijven. Maar we gaan door, de grens over naar Finland, het 5e land! Daar is het landschap ineens veel kaler. Uitgestrekte stukken hoogveen met meertjes en wat schaarse berkenbomen en naaldbomen. Ik vond het vorige al mooi, maar mijn voorliefde voor open uitgestrekte landschappen wordt nu heel duidelijk. Wat is het hier schitterend! Het weer blijft ook goed, we zijn net buiten het regengebied gebleven en de zijn schijnt.

We hebben vooral het tweede deel van de route wat rendieren gezien, enkele losse dieren in een dorp, maar ook daarbuiten. Ook een kudde in een omheind gebied. Wat betreft vogels sprokkelen we steeds meer soorten bij elkaar. We houden een lijst bij van alle soorten tijdens deze reis en hebben al een mooi aantal van 87 soorten gezien. De laatste paar in een natuurgebiedje, Iiton Palsasuo. Daar zijn in het hoogveen zogenaamde palsa's, ijslenzen van permafrost bedekt met veen. Deze waren vroeger ook in NL en hebben de pingoruïnes veroorzaakt (kennis van een informatiebord). Er is een korte wandelroute over planken paden. Erg mooi, maar inmiddels ook erg koud. We komen steeds noordelijker en zijn in hoogte ook al gestegen tot 450 meter. We zien om ons heen bergtoppen met sneeuw en ineens komen we zelfs langs een meer met resten ijs!

Doordat het nu gewoon licht blijft, gaat de tijd wat sneller dan we denken. In Finland is het een uur eerder, we dachten om half 9 bij een camping aan te komen, maar dat is ineens half 10. Ook blijkt dat die eerste camping die op de kaart wel bestond, in het echt niet (meer) te bestaan. Moeten dus nog een stukje verder naar 1 die gelukkig wel bestaat en waar we (na even telefonisch contact) om half 11 nog wel een plekje mogen zoeken. De zon schijnt ondertussen nog volop en tegenover de bus ligt een restant sneeuw.

Corine gaat snel even koken (buiten, met winterjas aan), pasta met een prutje. Daarna nog binnen in de warme bus dit stukje schrijven. Het is nu half 1 (half 12), tijd om zo te gaan slapen. Al voelt dat raar, want buiten schijnt de zon...

Kmstand einde 335056. Vandaag 359 km gereden.

Dag 4: over de poolcirkel

Beetje uitgeslapen, tot half 9. Het bed in de bus slaapt prima. Buiten schijnt de zon weer volop, de korte broek kan alwéér aan. Had ik van tevoren niet verwacht, heb gelukkig mijn korte broek op het laatste moment toch maar ingepakt. Er zijn op deze camping minimale voorzieningen: 1 wc en koud water. We koken theewater op het gasstel. Kan prima voor een keer. Ontbijt in de zon, daarna de luifel weer afbreken (gister opgezet om de warmte wat vast te houden om buiten te kunnen blijven zitten) en de boel inpakken.

Kmstand bij vertrek 334320. Even na 10u vertrokken, Corine rijdt. Eerste stukje over een grindweg, langzaam rijden om vogels te vinden, maar behalve een mooie goudvink zien en horen we weinig. Daarna weer terug op de E4 om meters te maken.

Om half 1 gestopt in Skellefteå voor boodschappen bij de ICA en koffie op een terras in de zon. Met een kardemom-broodje (soort bolus), mmmm! Bij de ICA nog wat platbrood, chips en fruit. Ik rijd hierna verder. We maken nog een uitgebreide stop bij Jävre omdat daar iets archeologisch te zien is en we graag weer even van de grote weg af willen om wat van de natuur te zien. Het blijkt een fantastische plek, een hoge rotsheuvel met uitzicht op de kust en alle omringende bossen. En bovenop een berg keien (grafheuvel) uit een tijd ver voor Christus. De grond onder de bossen is bedekt met bosbessen. Levert mooie plaatjes op.

Verder over de E4 en even voorbij Luleå maar weer getankt. Dure hobby, dat reizen... Aan de noordkant van de Oostzee verlaten we de E4 voor een klein stukje E10 en daarna kleinere wegen. Het valt meteen op dat er langs de weg geen hekken meer staan. Die staan langs een groot deel van de E4 om het wild tegen te houden. Overal waar een onderbreking is in het hek, staat een waarschuwingsbord met een eland erop en de tekst "Viltstängsel upphör". Helaas nog geen eland gezien. Wel langs de weg wat kraanvogels en soms een overvliegende raaf. Ook leuk.

Twee geografische hoogtepunten vlak na elkaar aan het eind van de reisdag: het meest oostelijke puntje van de reis en het oversteken van de poolcirkel. Het landschap wordt wat ruiger en er zijn snel stromende rivieren. De camping voor vannacht (we zijn daar rond half 8) ligt naast de waterval van Jockfall in de rivier Kalixälven. Er komt op dit moment een gigantisch hoeveelheid water door een smalle kloof, heel indrukwekkend. Er staan vissers die vliegvissen aan beide oevers net voorbij de waterval. We lopen een klein stukje stroomafwaarts. Er zijn hier veel kramsvogels en zingende koperwieken. Dat zijn soorten die we thuis alleen in de winter zien, leuk om die hier in broedhabitat te zien!

Bij de camper in de volle zon (om 21u30 ?) een wijntje en wat tosti's als avondeten. En dan, omdat het kan, nog naar de sauna die hier naast de douches zit. We zijn de enige vrouwen op de camping; we denken dat de rest van de aanwezigen in de paar caravans en huisjes allemaal vissers zijn. Heerlijk de tijd genomen en uiteindelijk pas rond 1u naar bed. Nog even aan dit stuk schrijven, maar het is te laat om af te maken. Weer lekker slapen! Met de gordijnen dicht, want buiten schijnt de zon.

Kmstand einde 334697. Vandaag 379 km gereden.

Dag 3: leuke vogels en op 2/3 van de afstand

Rond half 8 op. Ontbijt op de drijvende steiger in het meer. De parelduikers zwemmen er nog. Ik had ze graag willen horen (de roep van een duiker wordt veel gebruikt bij natuurbeelden in films), maar helaas. Het is zonnig, maar wel een dreigende lucht, dus we pakken de boel vlot in. Rond 9u weg. Kmstand bij vertrek 333805.

Corine rijdt weer het eerste stuk. Klein stukje over wat kleinere wegen voordat we op de snelweg/autoweg E4 komen die we de rest van de dag zullen volgen. Al snel gestopt bij een meer waar we een planken looppad zien, het blijkt een natuurreservaat, Ålsjön. Daar ongeveer 2 uur rondgelopen en vogels gekeken. Telescoop kwam ook goed van pas. We werden erg blij van drie jagende boomvalken die libelles vangen en die in de lucht ontdoen van de vleugels. En van de visarend hoog in de lucht. En van de drie kraanvogels die rustig rondstapoen aan de oever. En van de vele broedende meeuwen en sternen en eenden en ganzen met rijtjes jongen. Het wemelt er ook van de libelles, die zijn nu allemaal aan het verschijnen, we zien er enkele uit hun larvenhuid kruipen. Geweldige plek, het is heerlijk om zo flexibel te zijn in ons reisplan dat we hier tijd voor kunnen maken!

Volgende stop is in Sundsval om weer te tanken (weer €145...) en te wisselen met rijden. We zijn beide wat duf en stoppen al snel aan het eind van een klein weggetje, onder een spoorbrug met uitzicht op de Oostzee. Even de benen strekken en wat eten. Daarna kan ik wel verder rijden. Corine gaat op bed liggen, op deze rustige wegen durven we dat wel aan. Mooie route langs de rotsige kust en daarna weer de uitgestrekte bossen.

We besluiten iets voorbij Umeå te gaan kamperen op een natuurcamping. Het is zonder stroom, kan best voor een nachtje. En licht hebben we toch niet nodig, de zon gaat pas om tien voor 11 onder!

Eerst weer een rondje wandelen. Over een strandje met daarnaast rotskust bedekt met gemengd bos en heel veel bosbessen. Op zee zien we grote en middelste zaagbekken en een wilde zwaan (dat is ook een soort die we in NL alleen als wintergast zien).

Terug bij de bus een biertje en koken en eten, rijst met een blikje Thaise saus van de Ica en groente.Snel daarna naar binnen in de bus, het wordt koud. Muggen vallen hier gelukkig mee.

Ik ga meteen lekker in bed liggen, ben moe. Morgen weer een stuk verder, naar het gebied boven de Poolcirkel.

Kmstand einde 334320. Vandaag 515km gereden. Nu in totaal al 2000 gereden, we zijn op ruim 2/3 van de reis.

Dag 2: weer 700km verder

Corine al om 7u op, ik tegen 8u. Ontbijt in de zon, korte broek aan. Mooi uitzicht op de verstilde Oostzee. Net na 9u van de camping vertrokken. Corine heeft nog even contact met Leo die net met het schip Ortelius op Fair Isle is aangekomen.

Kmstand bij vertrek 333088.

Corine rijdt de eerste 2 uur. Even van de weg af in een bos gestopt voor plaspauze en wissel. Tanken: weer volgegooid. Dure grap, €144. Bij Jönköping verlaten we de snelweg E4 om in een zo rechtstreeks mogelijke route naar Gävle aan de Oostzeekust te gaan.

Lunchpauze aan de noordkant van het grote meer Vättern. Picknicken op het strand met platbrood, hummus en sla. Ik rij daarna nog een stuk verder. Na zo'n 400 km neemt Corine het weer over voor het laatste stuk. Onderweg nog even een Ica in, een Zweedse supermarktketen. Corine wilde vooral graag een paar tubes smeerkaas en die blijkt inderdaad heerlijk op kleine knapperige toastbroodjes. De dille chips smaken ook prima.

Doel is in eerste instantie een camping aan de kust boven Gävle, maar we besluiten iets eerder wat te zoeken en komen terecht aan de oever van het meer Medskogssjön. Grote camping in de middle of nowhere met restaurant.

We gaan eerst even wandelen. Zien meteen een nieuwe soort (iig voor mij), twee parelduikers op het meer. Vervolgens nog een nest van een kramsvogel (dat is in Nederland een wintergast) en een vrouwtje brilduiker (klein eendje). Leuk!

Pas rond 21u koken, dat kan in een keuken op de camping, lekker makkelijk. Corine heeft voor een paar maaltijden ingekocht en we eten nu pasta met spinazie en roomkaas. Het is nog steeds heerlijk zonnig (zon gaat pas om 22u15 onder!) en we weten buiten met uitzicht op het meer. Helaas veel muggen. DEET helpt wel, maar na het eten toch lekker de bus in. Is ook warmer. Met een klein beetje wifi dit verhaal bijwerken en de wijn opmaken. Het leven is goed!

Kmstand einde 333805. 717 km gereden.